ایزوپروپیل الکل یک ترکیب شیمیایی از خانواده پروپانول هاست این ماده با  فرمول مولکولی C3H8O  یا C3H7OH کوچکترین الکل نوع دوم است .این ماده با نام ایزوپروپانول نیز شناخته میشود از خواص و ویژگی های فیزیکی این ماده میتوان به رنگ و بوی آن اشاره کرد ایزوپروپیل الکل مایعی بی رنگ با بویی تند است و اشتعال پذیر میباشد.این ماده نقطه جوش پایینی دارد و سریعا تبخیر میشود .این ماده حلالیت خوبی در آب ،بنزن و اکثر حلال های آبی دارد اما در محلول های نمک حل نمیشود.

خواص و ویژگی ها

جرم مولکولی این ماده 60.1g/mol است و دانسیته آن  در دمای 20 درجه سانتی گراد 0.786g/cm³ است. دمای جوش 82.6 درجه سانتی گراد و ندمای ذوب -89 درجه سانتی گراد است

حلالیت در آب بالایی دارد و در بنزن ،کلروفرم ، اتانول ، اتر و گلیسیرین حل میشود

تولید ایزوپروپیل الکل

برای تولید ایزوپروپیل الکل از دو روش هیدراسیون مستقیم با استفاده از یک کاتالیزور اسیدی همگن  و هیدراسیون غیر مستقیم با استفاده از کاتالیزور اسیدی ناهمگن  استفاده میشود در هر دو روش از پروپن به عنوان ماده اولیه استفاده میشود.

کاربرد ایزوپروپیل الکل

یکی از کاربردهای اساسی این ماده به عنوان ضدعفونی کننده در صنعت بهداشت و درمان است این ماده دارای کاربردهای فراوانی در صنایع گوناگون از جمله  به عنوان محلول ضدعفونی کننده در پزشکی ،ازمایشگاه در صنعت خودرو سازی ،صنایع چاپ و تولید لوازم ارایشی و مراقبتی است .

ایزوپروپانول ایزومری از پروپیل الکل است این ماده با داشتن خواص آنتی باکتریالی قوی باعث از بین رفتن درصد بالایی از باکتری ها از روی پوست و سطوح میشود به همین دلیل از این ماده در ازمایشگاه ها برای ضدعفونی کردن پوست دست و سطوح مختلف استفاده میشود همچنین در تولید انواع لوسیون و صابون ها و انتی بیوتیک ها ازاین ماده استفاده میشود

همچنین از محلول رقیق شده با آب ایزوپروپیل الکل تا 60-70 درصد در تولید اتواع پد های ضدعفونی کننده که برای ضدعفونی کردن پوست قبل از تزریق و همچنین ضدعفونی کردن برخی از ابزار و تجهیزات پزشکی استفاده میشود.

در خودرو سازی از این ماده به عنوان یک افزودنی رایج به سوخت استفاده میشود چراکه از انباشت آب در خطوط سوخت جلوگیری میکند.

یکی دیگر از کاربردهای صنعتی این ماده استفاده از آن به عنوان ماده تمیز کننده برای قطعات و تجهیزات ظریف دستگاه های به کار رفته در صنایع چاپ است . همچنین به دلیل پایین نگه داشتن دمای آب  در صنعت چاپ استفاده دو چندانی دارد.

این ماده به عنوان حلال در تولید رنگ استفاده میشود

ایمنی و خطرات

ایزوپروپیل الکل خوراکی نیست و نوشیدن مقدار کمی از ان میتواند منجر به مرگ یا کوری دائمی در انسان شود.چون نسبت به سایر الکل های خوراکی این ماده به صورت متفاوتی متابولیزه میشود.

تالک یک ماده معدنی و ترکیبی از منیزیم است که با سیلیکات ابدار منیزیم نیز شناخته میشود. این ماده معدنی به صورت پودر شده کاربردهای فراوانی دارد

پودر تالک بر اساس نوع کاربرد به دو نوع تالک صنعتی و پزشکی دارد .همه ما روزانه ممکن است بدون انکه بدانیم از این ماده استفاده کنیم .

خواص فیزیکی تالک

از خواص فیزیکی این ماده میتوان به نرمی منحصر به فرد ان اشاره کرد که باعث میشود کاربرد فراوانی در صنایع مختلف داشته باشد ضریب سختی این ماده در مقیاس MOHZ  یک مییباشد و یعنی این ماده نرم ترنی کانی شناخته شده است و میتوان با ناخن روی ان خراش ایجاد کرد. این ماده هادی حرارت نیست و لمس ان حس چرب بودن دارد به همین دلیل به ان سنگ صابون

نیز گفته میشود.این کانی غیر قابل حل در اب است و در کانی های اسیدی حل میشود این ماده در شعله ذوب نمیشود.

تالک دارای pH قلیایی است اما در اغلب معرف های شیمیایی به صورت بی اثر عمل می کند مهم ترین خصوصیت تالک عدم تاثیرپذیری از لحاظ شیمیایی است. به دلیل بالا بودن حرارت ویژه این ماده دیر گدازاست  .این ماده جلای خوبی دارد وقدرت هدایت الکتریکی پایین، قدرت عایق پذیری بالا، قدرت جذب کنندگی روغن و خاصیت ضد چسبندگی از ویژگی های فیزیکی تالک می باشد

کاربردها

این ماده به دلیل خواص منحصر به فرد کاربرد فراوانی در صنعت و تولید محصولات ارایشی بهداشتی و مراقبت شخصی دارد .

ار کاربرد های این ماده میتوان به استفاد از آن به عنوان پر کننده در صنعت رنگ سازی اشاره کرد سفید بودن و نرمی پودر تالک باعث بهبود کیفیت رنگ تولیدی میشود .

همچنین از این ماده به عنوان پر کننده در صنعت تولید سرامیک و لعاب نیز استفاده میشود

یکی از مهمترین کاربردهای پودر تالک استفاده از آن در صنعت کاغذ سازی است .استفاده از این ماده در تولید کاغذ باعث بهبود کیفیت کاغذ تولیدی و سفید و درخشان بودن آن میشود.

از دیگر کاربردهای این ماده میتوان به استفاده از ان به عنوان پر کننده در صنایع تولید لاستیک و پلاستیک اشاره کرد .

در دوران باستان از ترکیب این ماده و چند ماده دیگر به عنوان سفید کننده پوست استفاده میشده است در حال حاضر نیز این ماده به دلیل خاصیت خشک کنندگی و نرمی فوق العاده اش در تولید بسیاری از محصولات ارایشی و پودر های مراقبتی مانند پودر بچه استفاده میشود.

سمیت و خطرات

این ماده به خودی خود سمی نیست اما گفته شده است که به دلیل نزدیک بودن معادن تالک به معادن ازبست ممکن است هنگام استخراج تالک الوده به ازبست که یک ماده سرطان زا است بشود.

هند ، کره جنوبی ،چین ، فنلاند،ایالات متحده ، برزیل، فرانسه و ژاپن از تولید کنندگان اصلی این ماده هستند امریکا بعد از هند و چین بزرگترین تولید کننده این ماده است

صنایع و تولیدکنندگان محصولات مختلف که به مواد شیمیایی اولیه برای تولید محصولات خود نیازدارند برای تامین آن دست از مواد شیمیایی  که در کشور تولید نمیشود یا نمونه با کیفیتی از آن یافت نمیشود ناگزیر به تهیه مواد اولیه مورد نیاز خود از کشور های دیگر میباشند .چین به عنوان یکی از بزرگترین صادر کنندگان مواد مختلف به سراسر جهان در تامین مواد اولیه شیمیایی با کیفیت برای کشور های مختلف فعالیت دارد .

واردات مواد شیمیایی در کشور ایران طبق قوانین و مقررات و بخش نامه های وزارت بازرگانی و وزارت صنعت معدن تجارت ش مواد شیمیایی مختلف منوط به اخذ مجوز قبلی از اداره‌ کل‌نظارت‌ بر امور دارو و مواد مخدر می‌باشد.

واردات‌ برخی‌ از اقلام‌ شیمیایی‌ با مجوز واردات‌ اداره‌ کل‌ نظارت‌ بر امور دارو و موادمخدر وزارت‌ بهداشت‌، بعنوان‌ مجری‌ کنوانسیونهای‌ سازمان‌ ملل‌ متحد در کشور‌ صورت‌ می‌پذیرد و اداره‌ کل‌ ثبت‌ سفارش‌ و مبادلات‌ بازرگانی‌ در تهران‌ پذیرش‌ پروفرمای‌ این‌ اقلام‌ را منوط به‌ اخذ مجوز واردات‌ از این‌ اداره‌ کل‌ می‌نمایند.

متأسفانه‌ اخیرا مشاهده‌ شده‌ است‌ که‌ ادارات‌ بازرگانی‌ مستقر در برخی‌ شهرستانها، بدون‌ توجه‌ به‌ این‌ امر و بدون‌ مجوز واردات‌ وزارت بهداشت‌، اقدام‌ به‌ پذیرش‌ پروفرما می‌نمایند و اشخاص‌ حقوقی‌ متقاضی‌ واردات‌ این‌ اقلام‌، بدون‌ طی‌ مراحل‌ قانونی‌ واردات‌ این‌ کالاها،اقدام‌ به‌ واردات‌ آنها و حمل‌ کالا تا گمرکات‌ کشور می‌نمایند تا اینکه‌ در مرحله‌ ترخیص‌ کالا توسط گمرک‌ مربوطه‌ از تحت‌ کنترل‌ بودن‌این‌ کالاها و وم‌ اخذ مجوز ترخیص‌ از اداره‌ کل‌ دارو مطلع‌ گردیده‌ و جهت‌ اخذ مجوز ترخیص‌ به‌ این‌ اداره‌ کل‌ مراجعه‌ می‌نمایند که‌ این‌امر مشکلات‌ عدیده‌ای‌ را هم‌ برای‌ اداره‌ کل‌ و هم‌ برای‌ متقاضیان‌ ایجاد می‌نماید. 

تولید کنندگان و بازرگانانی که اقدام به واردات مواد شیمیایی میکنند قبل از ورود یا صدور و عرضه هرگونه مواد شیمیایی باید مشخصات آن را برای بررسی جهت صدور برچسب کشوری به وزارت بهداشت درمان و اموزش پزشکی اعلام نمایند.
تولید کنندگان خصوصی یا دولتی مواد شیمیایی موظف به رعایت مفاد دستورالعمل کشوری طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی میباشند.

بازرسین کار و بهداشت حرفه ای مسئول نظارت بر مواد و فراورده ها شیمیایی از جنبه دارابودن برچسب کشوری مواد شیمیایی در مراکز تولیدی و صنعتی یا کارگاه ها و انبار ها و مراکز فروش میباشند.

ترخیص و واردات مواد شیمیایی بدون برچسب کشوری ممنوع است.این برچسب شامل علائم نمادها و حروف و عبارات هشداردهنده در مورد خصوصیات خطرناک مواد شیمیایی است .

واردات هر ماده شیمیایی بسته به نوع و کاربرد نیاز به اخذ مجوز از سازمان های مشخصی دارد

وزارت کشور : مواد شیمیایی متحرقه

وزارت آموزش عالی: مواد شیمیایی که کاربرد آموزشی دارند

وزارت بهداشت: مواد شیمیایی که در تولید دارو ها استفاده می شود

وزارت کشاورزی: مواد شیمیایی آفت کش ،تقویت کننده خاک،کود و.

وزارت آب و برق: مواد شیمیایی که برای آب و فاضلاب شهری استفاده می گردند

وزارت تجارت و صنعت: مواد شیمیایی که توسط کارخانه های حفاری و نفتی استفاده می شود و موادی که در بازار ها معامله می شود

سولفات کبالت با فرمول شیمیایی CoSO4  یکی از معروف ترین نمک های کبالت میباشد. فرم هیدراته این ماده به با فرمول شیمیایی CoSO₄.H₂O و CoSO₄.7H₂O  به صورت پودر کریستال قرمز رنگ و بی بو میباشد که در آب و در متانول محلولم یباشد از جمله خواص فیزیکی و شیمیایی این محصول میتوان به خاصیت پارا مغناطیسی آن اشاره کرد نقطه ذوب 735درجه سانتی گراد است این ماده در دمای 250 درجه سانتی گراد آب خود را از دست میدهد.این ماده در حلال های غیر قطبی انحلال ناپذیر میباشد

تولید سولفات کبالت

سولفات کبالت محصول واکنش کبالت فی با سولفوریک اسید است .میتوان به جای کبالت فی از اکسید یا هیدروکسید آن استفاده کرد.

Co(s)+H₂SO₄(aq)→ Co²⁺+SO₄^2-+ H₂

کاربرد

یکی از مهمترین کاربردهای سولفات کبالت در تولید رنگ و پیگمنت ها میباشد .رنگ دانه های ساخته شه از کبالت در تولید انواع شیشه و چینی استفاده میشود .

از دیگر کاربردهای سولفات کبالت میتوان به استفاده از آن در باتری های قابل شارژ و همچنین در آبکاری فی اشاره کرد.

کاربرد اکسید یا سولفات کبالت در صنعت باتری سازی شامل مواردی از قبیل NiCoO4 وLa2CoO4   به عنوان مواد آندی در الکترولیز آب، LiCoO2   به عنوان الکترود در باتری های لیتیوم، NaCoO2   به عنوان کاتد در باتری های سدیم و ۴CoMoO   به عنوان الکترود پیل سوختی می باشد.

در پزشکی در پرتو درمانی یا رادیوگرافی از سولفات کبالت به دلیل خاصیت رادیواکتیو کبالت استفاده میشود همچنین از کبالت و ویتامین B12 در درمان کم خونی استفاده میشود.همچنین این ماده به عنوان پادزهر سیانید ها استفاده میشود و در درمان این نوع مسمومیت ها استفاده میشود .

از تاثیرات کبالت در تغذیه دام میتوان به نقش این عنصر در کمبود ویتامین B12 که ناشی از عدم توانی میکروارگانسیم های کوجود در دستکاه گوارش دام است اشاره کرد.بناراین سولفات کبالت به عنوان یک افزودنی به خورا دام ها اضافه میشود.

سمیت و خطرات کبالت

استنشاق سولفات کبالت سمی است و موجب احساس سوزش در پوست ، چشم، دستگاه تنفس و ایجاد صده به قلب و کلیه میکند.

این ماده میتواند باعث جهش یافتن سلولها  بروز سرطان در داران شود.

ایمنی

هنگام کار با اینماده باید تماس مستقیم با پوست و چشم جلوگیری کرد .قبل از استفاده MSDS این ماده باید مطالعه شود و هنگام کار از دستکش و ماسک مناسب استفاده کرد.

پلی الکترولیت چیست؟

پلی اکریل امید نوعی پلی الکترولیت با وزن مولکولی بالا هستند که به دلیل خاصیت منعقد کنندگی در صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب بسیار پرکاربرد میباشند . این مواد در اب حل میشوند و با ایجاد پیوند با ذرات معلق در آب ،کلوئید ها و الاینده ها باعث ه سازی این  مواد میشوند که پس از ته نشینی به راحتی قابل جداسازی میشوند بنابراین استفاده از این مواد باعث زلال شدن اب و حذف الاینده های معلق در اب میشود.

 پلی الکترولیت ها بر اساس بار فعال به سه دسته تقسیم میشوند:

• پلی الکترولیت بدون بار و خنثی Non-ionic poly electrolytes
• پلی الکترولیت کاتیونی Cationic polyelectrolyte
• پلی الکترولیت آنیونی Anionic polyelectrolyte

این مواد بر اساس نوع باری که پس از حل شدن در اب به وجود می اوردند نام گذاری شده اند.

پلی الکترولیت های بدون بار یا خنثی از پلی اکریل امید خنثی ساخته شده اند و پس از حل شدن در اب بدون بار باقی می مانند

پلی اکریل های کاتیونی ایجاد بار مثبت و پلی اکریل امید های انیونی ایجاد بار منفی مینمایند ک این بار ناشی از سدیم اکریلات میباشد.

 از چه پلی الکترولیتی استفاده کنم ؟

برای تشخیص اینکه از چه نوع پلی الکترولیتی باید استفاده کنیم لازم است از ازمایش جار تست استفاده نماییم .زیرا ماهیت ذرات معلق ،کلوئید ها و الاینده ها با تجه به فصول و شرایط مختلف اب و هوایی تغییر میکند.

 کاربرد  پلی اکریل امید

تغلیظ کننده: از این مواد برای انعقاد مواد جامد وکلوئید ها  موجود در اب  استفاده میشود

جداکننده جامدات و ترکیبات آلی در سیستم های حرارتی و تبرید

جداکننده های الاینده ها ،روغن ها ،گریس ها و اکسید های نامحلول در فرایند تصفیه اب در نورد صنعت فولاد

حذف رنگ و الاینده ها در تولیدات پتروشیمی

افزایش ضریب جذب آب در خاک به دلیل خاصیت جاذب رطوبت بودن در مصارف کشاورزی

مکانسیم واکنش

این ذرات با ایجاد پیوند با ذرات معلق در اب باعث سازی و جداسازی انها میشوند .واکنش پلیمرهای باردار (پلی اکریل امید کاتیونی و پلی اکریل امید انیونی) با الاینده ها و ذرات معلق کلوئیدی در آب وابسته به برخورد الکترواستاتیک تبادل بار بین این ذرات با پلیمر میباشد.که ناشی از ناپایداری سطح ذرات معلق است.

در پلی الکترولیت های بدون بار این برهمکنش ها وابسته به باند هیدروژن میباشد.

سدیم متا بی سولفیت که با نام سدیم پیرو سولفیت نیز شناخته میشود یک ماده شیمیایی با فرمول مولکولی Na2S2O5 است. این ماده بیشتر به دلیل خواص ضد عفونی کنندگی و آنتی اکسیدانی شناخته میشود .همچنین از این ماده به عنوان نگهدارنده نیز استفاده میشود.

از خصوصیات این ماده میتوان به شکل ظاهری آن اشاره کرد که به صورت پودر سفید رنگ میباشد.چگالی این ماده 1.48g/cm3 است و در دمای بالاتر از 120 درجه سانتی گراد تجزیه میشود. این ماده جاذب رطوبت است و اگر محلول این ماده رطوبت هوا را جذب کند اکسید میشود لذا میبایست به خوبی عایق بندی شود.

,                                                            

تولید

این ماده از تبخیر محلول سدیم سولفیت اشباع شده با گاز گوگرد دی اکسید تولید میشود  

2 HSO3- ⇌ H2O + S2O52-

که محصول نهایی این واکنش سدیم متا بی سولفیت میباشد.

کاربرد ها

این ماده به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و به عنوان نگهدارنده با شناسه E223 در صنایع تولید مواد غذایی استفاده میشود. همچنین یکی از مواد اولیه به کار رفته در قرص های CAMPDEN است که در تولید شراب  ابجو کاربرد دارد.

از دیگر کاربرد های این ماده در صنعت میتوان به استفاده از این ماده در صنایع شیمیایی و دارویی به عنوان عامل کاهنده در تصفیه و جداسازی الدهید و کتون ها و همچنین برای از بین بردن زباله های برم دار حاصل از تهیه و تولید رنگ اشاره کرد.

در فرایند های مربوط به تصفیه اب از این ماده برای حذف کلر مازاد در آب اشامیدنی استفاده میشود علاوه بر این برای پاک سازی غشاهای اسمز مع آب اشامیدنی در دستگاه های اب شیرین کن نیز کاربرد دارد.

در دیگ های بخار برای حذف اکسیژن از آب تغذیه و در تصفیه فاضلاب برای خنثی کردن اسید کرومیک جهت حذف کلر مازاد در خنثی کردن سیانید ها نیز به کار میرود.

در صنعت نساجی به عنوان عامل سفید کننده پشم ،جوت و الیاف های گیاهی استفاده میشود

در صنعت رنگرزی پارچه برای آماده کردن فتس نیلی و انحلال رنگ های دیگر کاربرد دارد.

در صنعت دباغی و چرم سازی برای حل کردن عصاره های مورد استفاده در دباغی استفاده میشود

در صنایع کاغذ سازی از سدیم متا بی سولفیت برای سفید کردن خمیر چوب استفاده میشود.

در صنعت عکاسی برای اماده کردن حلال مناسب برای حمام تثبیت کننده اسیدی استفاده میشود

در دارو سازی به عنوان یک نگهدارنده به محلول های بی حس کننده موضعی به منظور جلوگیری از اکسید شدن آدرنالین تنگ کننده عروق استفاده میشود همچنین در تولید کرم نارگیل از این ماده به عنوان عامل سفید کننده استفاده میشود.

ایمنی و خطرات

استفاده از این ماده به دلیل وجود فسفات میتواند در افرادی که نسب به فسفات ها حساسات دارند منجر به بروز واکنش های الرژیک مانند مشکلات تنفسی در افرادی که بیماری های زمینه ای مانند آسم یا آنافیلاکسی و. دارند شود

به دلیل وجود SO2 باعث تحریک شدن چشم و سیستم تنفسی بدن میشود . ترکیب شدن این ماده با اسید ها مقادیر خطرناکی از دی اکسید گوگورد تولید میکند.وجود سدیم ممتا بی سولفیت در آب باعث کاهش میزان اکسیژن میشود که سلامت وجودات ابزی را به خطر می اندازد

سدیم تری پلی فسفات که با نام اختصاری stpp نیز شناخته میشود یکی از مواد اولیه شناخته شده در تولید محصولات صنایع شوینده است این ماده به دلیل خاصیت کلاته کنندگی با ایجاد پیوند با یون های فات سنگین موجود در آب مانند یون های منیزیم و کلسیم انها را از فرایند شستشو حذف میکند و باعث افزایش کیفیت شستشو میشود زیرا حضور یون های فی در آب باعث افزایش درجه سختی آب میشود و سختی آب مانع از کف کردن شوینده ها در آب میشود STPP با خاصیت کلاته کنندگی خود با حذف یون فات از آب باعث کف کردن شوینده های مختلف در آب میشود.

از دیگر کاربردهای این ماده میتوان به اثر امولسیونی و دیسپرس کنندگی آن اشاره کرد زیرا سدیم تری پلی فسفات باعث افزایش انحلال پذیری لکه ها و آلاینده ها میشود زیرا اغلب ساختار آنها از پروتئین و چربی ها ساخته شده است STTP انحلال پذیری پروتئین ها را افزایش میدهد و منجر به دیسپرس شدن مواد جامد میشود.

همچنین STPP به دلیل خاصیت جذب آب و رطوبت باعث جلوگیری از جذب رطوبت در پودر های شوینده میشود زیرا اغلب این پودر های شوینده دارای خاصیت هیگروسکوپیک هستند و این خاصیت بدان معنی است که قابلیت جذب رطوبت از هوا را دارند بنابراین افزودن سدیم تری پلی فسفات به پودر های شوینده از جذب رطوبت در این شوینده ها میشود.

STPPبا داشتن Ph بافر قلیایی در حدود 9.4 توانایی بالایی در نابود سازی لکه های اسیدی دارد .

به دلیل قابلیت های بالایی که این ماده در افزایش کیفیت شستشو دارد در اغلب شوینده های صنعتی و خانگی مانند مواد شیونده لباسشویی و ظرفشویی وجود دارد .

یکی دیگر از کاربردهای متفاوت این ماده استفاده از آن به عنوان ماده افزودنی و نگهدارنده در تولید مواد غذایی به خصوص  در تولید غذاهای دریایی و فراورده های گوشتی و مرغ است . اضافه کردن این ماده در تولید این نوع مواد غذایی باعث افزایش تردی و حفظ رطوبت این نوع غذاها میشود.

علاوه بر این استفاده از آن در تولید نوشیدنی هایی مانند انواع آب میوه ها و شیر ها باعث بهبود کیفیت میشود.

STPP به دلیل خاصیت کلاته کنندگی و حذف یون های فات از آب در صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب نیز کاربرد دارد  .

پلی فسفات ها با حذف این یون ها مانع از تشکیل رسوب های آهکی  میشوند ایجاد رسوبات آهکی باعث کاهش جریان آب میشود که این مشکل منجر به افزایش هزینه های پمپاژ و رسوب زدایی میشود بنابراین از STPP یا سدیم هگزا متا فسفات بسته به PH آب به منظور جلوگیری از ایجاد این رسوبات استفاده میشود.

همچنین در تولید برخی محصولات شوینده مراقبت شخصی مانند دهانشویه و خمیر دندان ،محصولات مراقبت مو مانند شامپو و نرم کننده ها و رنگ موهای دائمی از این ماده استفاده میشود.

نیتریت سدیم با فرمول شیمیایی NaNO2 یک ترکیب شیمیایی با شکل ظاهری جامد سفید رنگ متمایل به زرد است این ماده دارای کاربرد های زیادی است گرید خوراکی این ماده به عنوان افزودنی و نگهدارنده در صنایع تولید مواد غذایی مانند فراورده های گوشتی از قبیل سوسیس و کالباس استفاده میشود.

از خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده میتوان به PH این ماده که در محدوده 7 تا 9 میباشد اشاره رد . این ماده در اب محلول میباشد و پس از انحلال در ای به یون های سدیم و نیتریت تجزیه میشود.این ماده هنگامی که در مجاورت با هوا قرار گیرد به وسیله اکسیژن موحود در هوا به نیترات اکسید میشود.از این ماده به عنوان یک کاهنده قوی یا میشود.

تولید

روش تولید صنعتی نیتریت سدیم با استفاده از آمونیاک مایع در حضور کربتات سدیم یا هیدروکسید سدیم میباشد.امونیاک مایع در حضور هوا و یک بستر کاتالیستی اکسید شده و تولید اکسید های نیتروژن مانند NO و NO2 میکند. پس از ورود اکسسید های نیتروژن به یک برج جذب میشوند و پس از واکنش بامحلول کربنات سدیم یا هیدروکسید سدیم  محلول نیتیریت سدیم تولید میشود. استفاده از هیدروکسید سدیم باعث تولید محلول غلیظ و خالص میشود . و استفاده از کربنات سدیم باعث تولید محلول رقیق میشود که باید در چندین مرحله اب اضافی ان حذف شود تا به غلظت مناسب برسد  . برای تهیه نیتیریت سدیم خشک که به صورت گرانول یا پرک عرضه میشود باید فرایند های دیگری نیز روی این محلول انجام شود.

کاربرد

از زمان های گذشته تا به امروز استفاده از نمک ها  برای کمک به حفظ و نگهداری مواد غذایی مرسوم بوده است . استفاده از نمک ها برای از بین بردن باکتری ها به این صورت است که طی یک فرایند اسمز آب موجود در بدن باکتری خارج میشود و با این اتفاق باکتری ها کشته میشود و بنابراین طول عمر مواد غذایی افزایش پیدا میکند.

عمده ترین کاربرد نیتریت سدیم در گرید غذایی استفاده از این ماده به عنوان نگهدارنده در صنایع تولید فراوره های گوشتی مانند سوسیس کالباس هات داگ ژامبون و . است . این ماده در پخت گوشت بیکن و. به عنوان عامل تولید پلیمرهای کاپرولاکتام و به عنوان انتی اکسیدان استفاده میشود.

از گرید صنعتی این ماده در صنایعی مانند تولید چسب،ضدیخ ،محصولات شوینده،ضدعفونی کننده،بازدارنده های خوردگی ،عامل انتقال حرارت ،مواد شیمیایی ازمایشگاهی،روان کننده ،و در کشاورزی به عنوان افت کش و . است

کشاورزی

در کشاورزی از نیتریت سدیم در کشاورزی به عنوان یک ماده مهم در ساخت پیروتکنیک ها و کودهای شیمیایی  استفاده میشود.

نیترات سدیم به عنوان منبع مهمی برای تامین ازت مورد نیاز گیاهان به کار میرود.

نیترات نقره یک ترکیب معدنی با  فرمول شیمایی AgNO3 و یکی از معروف ترین ترکیبات نقره است که به عنوان پیش ماده حاوی نقره کاربرد های فراوانی دارد.نام دیگر این ماده نیترات دارژان است .

خواص و ویژگی ها

این ماده بی رنگ بسیار محلول و سمی است این ماده دارای جرم مولی 169.87گر بر مول است شکل ظاهری آن به صورت پودر سفید رنگ است .چگالی این ماده برابر با 4.35گرم بر سانتی متر مکعب است دمای ذوب 212درجه سلسیوس   و دمای جوش 444درجه سلسیوس است.این ماده در اب اتانول و استون حل میشود.

سنتز نیترات نقره

نیترات نقره با واکنش نقره مانند شمش نقره یا فویل نقره با اسید نیتریک تهیه می شود و در نتیجه نیترات نقره ، آب و اکسیدهای ازت ایجاد می شود. محصولات جانبی واکنش به غلظت اسید نیتریک مورد استفاده بستگی دارد

3 Ag + 4 HNO3 (cold and diluted) → 3 AgNO3 + 2 H2O + NO

Ag + 2 HNO3 (hot and concentrated) → AgNO3 + H2O + NO2

این امر به دلیل وجود اکسیدهای سمی ازت در طول واکنش در زیر یک کوره بخاری انجام می شود.

کاربردها

این ماده کاربردهای بسیاری در صنایع گوناگون دارد

به دلیل احیا شدن اسان نیترات نقره به نیترات از این ماده در تهیه ترکیبات نقره مانند ایینه و جوهر ها نقره استفاده میشود.برای نقره اندود کردن ایینه های نقره ای از نیترات نقره استفاده میشود.در صنعت عکاس نیز این ماده دارای کاربرد فراوان است اما حساسیت نیترات نقره نسبت به هالید های آن به نور به مراتب کمتر است .

ایمنی و خطرات

نیترات نقره سمی است.به طور کلی نمک های نقره به ویژه نیترات نقره با غلطت بیشتر از 2گرم کشنده  هستند

این مواد از طریق پوست جذب میشوند و پیگمانهای با رنگ سیاه یا ابی روی پوست ایجاد میکنند.تماس این محلول این ماده با چشم باعث آسیب رساندن به قرنیه میشود و تماس با پوست بدن انسان منجر به سوزش در ناحیه تماس میشود

استنشاق بخارات نقره در غلظت های بالا منجر به عوارضی مثل سردرد ،سرگیجه ،مشکلات تنفسی و سوزش در مجاری تنفسی میشود.غلظت های بالای این ماده منجرر به خواب الودگی گیجی بیهوشی کما و مرگ میشود.

بلعیدن این ماده باعث اسپیره شدن به شش ها میشود و در صورت استفراغ باعث پنومونتیتیس شیمیایی که کشنده است میشود.

مطالعات ازمایشگاهی تاثیر این ماده بر حیوانات نشان داده که نیترات نقره در بدن حیوانات ازمایشگاهی اثراتی مانند اسیب به کلیه ،چشم،شش،کبد،مغز و آنمی میشود.

برای انسان ها قرار گرفتن در معرض این ماده یا ترکیبات آن میتواند منجر به نارسایی قلبی اسیب رسیدن به مغز و سیستم عصبی شود.

علاوه براین به دلیل خاصیت خورندگی نیترات نقره باید هنگام کار با این ماده نکات ایمینی رعایت شود و استفاده از دستکش و ماسک ضروری میباشد این ماده باعث اسیب رسیدن به محیط زیست میشود و لازم است از وارد شدن ان به محیط زیست جلوگیری به عمل اید.

تیتانیوم دی اکسید که با فرمول شیمیایی TiO2شناخته میشود یکی از مواد شیمایی پر کاربرد در صنایع تولید رنگ و پیگمنت است .این ماده به طور طبیعی در طبیعت به وجود می اید که به نام های دیگری از جمله روتیل، اناتاز ،و بروکیت شناخته میشود. ای ماده دارای کاربردای بسیای در تولید کرم های ضد آفتاب و رنگ های خوراکی به کار رفت در صنایع غذایی با شناسه E171 دارد .

معادن

این ماده معدنی که با نام های روتیل اناتاز و بروکیت نیز شناخته میشود دراز معادن سراسر جهان استخراج میشود سنگ معدن ایلمنیت گسترده ترین سنگ معدن دی اکسید تیتانیوم درسرتاسر جهان است سنگ معدن دوم روتیل است که 98 درصد ان را تیناینوم دی اکسید تشکیل داده است روتیل دومین شن و ماسه معدنی فراوان در جهان است .

تولید

با توجه به مواد اولیه مورد استفاده روش تولید دی اکسید تیتانویم تفاوت دارد .استفاده از سنگ معدن ایلمنیت برای تولید دی اکسید تیتانیوم روش رایج تری است .برای این کار ابتدا برای حذف اکسید اهن سنگ معدن را با سولفوریک اسید مخلوط میکنند . محصول جانبی این واکنش اهن II سولفات است که روتیل مصنوعی نیز نامیده میشود از این محصول برای رسیدن به محصول دی اکسید تیتانیوم با انجام فرایند هایی استفاده میشود  یکی دیگر از روش های تولید روتیل مصنوعی از ایلمنیت روش Becher است .

خواص فیزیکی و شیمیایی

این ماده با فرمول مولکولی TiO2 با جرم مولکولی 79.866گرم بر مول با شکل ظاهری جامد سفید رنگ  و چگالی 4.23 گرم بر سانتی متر مکعب دارای دمای ذوب 1843درجه سلسیوس و دمای جوش 2972 درجه سلسیوس است .

کاربرد

عمده ترین کاربرد دی اکسید تیتانیوم در صنایع مرتبط با تولید رنگ ، لاک،لعاب،کاغذ و پلاستیک است .

این صنایع 80 دردصد از مصرف تیتانیوم دی اکسید را در سراسر جهان به خود اختصاص میدهند .صنایعی مانند چاپ روی پارچه و الیاف،لاستیک و تولید محصولات ارایشی وبهداشتی چیزی حدود 8 درصد از منابع تیتانیوم دی اکسید را به خود اختصاص داده اند .

ضریب شکست اناتاز برابر  2.488  بروکیت 2.583 و روتیل 2.609 است . این ماده به دلیل ضریب شکست بالا و روشنایی زیاد کاربرد گسترده ای به عنوان پیگمنت سفید دارد .سالیانه چیزی در حدود 4.6  میلیون تن از این ماده به عنوان رنگدانه به صورت دستی استفاده میشود.همچنین بهعنوان یک کدر کننده برای تنظیم شفافیت و ایجاد سفیدی استفاده میشود. رسوب این ماده به صورت یک فیلم نازک به دلیل ضریب شکست و رنگ آن در ساخت اینه های دی الکتریک کاربرد دارد و در سنگ های قیمتی مثل زبرجد هندی که با نام توپاز نیز شناخته میشود انعکاس نوری بسیار خوبی دارد.

بنزالیوم کلراید که با نام اختصاری  BZK, BKC, BAK, BAC, alkyldimethylbenzylammonium chloride and ADBAC نیز شناخته میشود یک نوع سورفکتانت کاتیونی است . این ماده شیمیایی که یکی از نمک های آمونیوم میباشد کاربرد های زیادی دارد. موارد مصرف این ماده به سه گروه تقسیم میشوند: بیو اسید ، سورفکتانت کاتیونی و عامل انتقال فاز .

حلالیت و خواص فیزیکی

بسته به میزان خلوص این ماده میتواند به صورت خالص و بی رنگ باشد. بنزالیوم کلراید ناخالص به رنگ زرد روشن میباشداین ماده به راحتی در حلال هایی مانند استون و اتانول حل میشود. حلالیت ان در اب اهسته است . محلول های آبی این ماده باید خنثی یا تا حدودی قلیایی باشد.محلول این ماده هنگام تکان دادن کف میکند . محلول اشباع این ماده طعمی تلخ دارند و بویی شبیه به بادام دارند.

غلظت های استاندارد این ماده در اندازه های 50درصد و 80 درصد تولید میشوند که تحت عناوین تجاری  BC50, BC80, BAC50, BAC80به بازار عرضه میشوند.

محلول 50٪ کاملاً آبی است ، در حالی که محلول های غلیظ تر نیاز به ترکیب اصلاح کننده های رئولوژی (الکل ، پلی اتیلن گلیکول ها و غیره) دارند تا از افزایش ویسکوزیته یا تشکیل ژل در شرایط دمای پایین جلوگیری کنند.

کاربردها

سورفکتانت کاتیونی

این ماده به عنوان یک سورفکتانک کاتیونی باعث حل شدن فاز لیپیدی فیلم دارو و افزایش میزان جذب ان میشود و این باعث میشود این ماده تبدیل به یک ماده پر کاربرد شود .

علاوه بر این این ماده به دلیل خاصیت سورفکتانتی در تولید شوینده ها  و نرم کننده پارچه نیز کاربرد دارد .

انتقال فاز

کلرید بنزالیوم پایه اصلی تجزیه و تحلیل انتقال فاز است ، یک فناوری مهم در سنتز ترکیبات آلی ، از جمله داروها است.

عوامل فعال کننده بیولوژیکی

به دلیل فعالیت ضد می ، کلرید بنزالیوم یک ماده فعال در بسیاری از محصولات مصرفی است:

• تولید محصولات دارویی مانند قطره های چشم ، گوش و بینی یا به عنوان  اسپری ماده نگهدارنده
• محصولات مراقبت شخصی مانند ضد عفونی کننده دست ، دستمال مرطوب ، شامپو ، صابون ، دئودورانت و مواد آرایشی
• ضد عفونی کننده های پوستی و اسپری های شستشوی زخم ، مانند باکتین
• تولید محصلات درمانی به کار رفته برای درمان تبخال ،تاول
• درمان سوختگی و زخم
• اسپری ضد عفونی کننده برای ضد عفونی سطوح سخت
• پاک کننده کف و سطوح مانند ضدعفونی کننده هایی که به نام لیزول و دتول عرضه میشوند
• برای پاکسازی جلبک ها ، خزه ها ، گلسنگ ها از مسیرها ، کاشی های سقفی ، استخرهای شنا ، سنگ تراشی و غیره

کلرید بنزالیوم همچنین در بسیاری از فرایندها و محصولات غیر مصرفی ، از جمله به عنوان یک ماده مؤثر در ضد عفونی جراحی مورد استفاده قرار می گیرد. لیست کاملی از کاربردها شامل کاربردهای صنعتی است. یک مزیت کلرید بنزالیوم ، که توسط آنتی بیوتیک های مبتنی بر اتانول یا آنتی سپتیک هیدروژن پراکسید هیدروژن وجود ندارد ، این است که در صورت استفاده بر روی پوستی که جراحت دارد ، احساس سوزش ایجاد نمی کند.

دی سدیم فسفات چیست؟ این ماده شیمیایی که با نام سدیم هیدروژن فسفات نیز شناخته میشود ترکیبی معدنی با فرمول شیمیایی Na2HPO4 است .این ماده دارای چندین فرم هیدراته میباشد که شامل دو آبه،هفت آبه ،هشت آبه،و دوازده آّبه است.

محلول دی سدیم فسفات در اب یک محلول قلیایی با PH 8-11 است

وزن مولکولی:

دی سدیم فسفات خشک: 141/96گرم بر مول

دی سدیم فسفات دو آبه: 177.99 گرم بر مول

دی سدیم فسفات هفت آبه : 268.07گرم بر مول

شکل ظاهری این ماده : پودر کرستالی سفید رنگ و بدون بو است.

نقطه ذوب:250  درجه سانتی گراد

دانسیته:1.7 گرم بر سانتی متر مکعب

حلالیت در آب:

7.7  گرم در 100 میلی لیتر آب در 20 درجه سانتیگراد

11.8 گرم در 100 میلی لیتر آب در 25 درجه سانتی گراد

فرایند تولید

روش تولید این ماده از واکنش فسفریک اسید که با سدیم هیدروکسید خنثی میشود است

در روش تولید صنعتی که برای تولید دی سدیم فسفات در مقیاس زیاد استفاده میشود تولید این ماده در دو مرحله صورت میگیرد

CaHPO4 + NaHSO4 → NaH2PO4 + CaSO4

NaH2PO4 + NaOH → HNa2PO4 + H2O

کاربرد ها

این ماده دارای کاربردهای زیادی در صنایع مختلف است .

از گرید خوراکی این ماده در تولید محصولات غذایی استفاده میشود این ماده برای تقویت ارزش غذایی و بهبود عملکرد پخت و پز استفاده میشوند . این ماده در تولید غذاهایی مثل ماکارونی و انواع پاستا نیز به کار میرود .زیرا افزودن دی سدیم فسفات فرایند پخت را سرعت میبخشد.همچنین در فرایند مرتبط با تولید شیر خشک و فرایند تغلیظ این ماده استفاده میشود چرا که به دلیل نقش بافری این ماده در این فرایند از ژله ای شدن شیر جلوگیری میکند.

از دیگر محصولات غذایی که در تولید انها دس یدیم فسفات میتواند نقش داشته باشد محصولاتی مانند فراورده های گوشتی ،کنسرو ها،سس ها،پودر های ژله ،شیر خشک و شکلات ها است .این ماده ب عنوان یک عامل انتی کیکینگ به محصولات غذایی افزوده میشود.

در تولید برخی محصولات لبنی مانند پنیر ها این ماده نقش امولسیفایر را ایفا میکند.

در صنعت از دی سدیم فسفات برای تصفیه اب و کاهش سختی اب استفاده میشود.

استفاده از این ماده  تشکیل رسوب های کلسیم را به تعویق می اندازد و ماده موثری در تصفیه آب میباشد. به علاوه در پزشکی نیز به منظور کاهش میزان کلیسم بالای خون از این ماده استفاده میشود.

علاوه بر موارد ذکر شده دی سدیم فسفات در صنعت در تولید خاموش کننده های اتش ،سرامیک ،لعاب کاری ،نساجی ،تولید محصولات شوینده و پاک کننده ، صنایع بافر سازی ،صنایع تولید لاستیک  نیز به کار میرود.

ایمنی

دی سدیم فسفات یک ماده شیمیایی بی خطر تلقی میشود این ماده ماهیت سمی برای انسان و محیط زیست ندارد

اسید فسفریک یکی از پر کاربرد ترین مواد شیمیایی به کار رفته در صنعت است. این ماده با فرمول شیمیایی H3PO4 یکی از اسید های ضعیف است که در شرایط عادی عامل خطرنا سازی نیست.این اسید   با شناسه پاپ کم 1004   شناخته میشود. این ماده در دو گرید خوراکی و صنعتی متانسب با نوع کاربرد تولید میشود .این ماده در صنایع مختلفی کاربرد دارد. از جمله صنایعی که از اسید فسفریک به عنوان ماده اولیه استفاده میکنند میتوان به صنایع غذایی و نوشیدنی ، تولید کود های شیمیایی مانند کودهای فسفاته ،شوینده های صابونی و غیر صابونی ،صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب ، تولید خوراک دام و طیور و مکمل های خوراک دام ، پاک سازی و جرم گیری از سطوح ، ضد حریق سازی برخی سطوح ، دندانپزشکی و. اشاره کرد.

خصوصیات اسید فسفریک

این ماده با فرمول شیمیایی H3PO4 شناخته میشود .جرم مولی ان 98 گرم بر مول و شکل ظاهری ان به صورت جامد سفید رنگ یا بی رنگ یا مایع ویسکوز(در دمای بالاتر از 42 درجه سانتی گراد) میباشد.

از کاربردهای این ماده در صنایع غذایی میتوان به استفاده از ان در تولید غذاهای اسیدی و نوشابه های گازدار مثل انواع کولاها اشاره کرد .استفاده از این ماده در غذا باعث تند شدن طعم غذا میشود.به دلیل تولید انبوه این ماده استفاده از ان به جای طعم دهنده های طبیعی مثل زنجبیل که برای تند شدن غذا یا اسید سیتریک و عصاره لیموترش ک برای ترش شدن مزه غذا  استفاده میشود مقرون به صرفه تر میباشد .

کاربرد ها

یکی از کاربردهای این ماده در صنعت در تولید محصولات پاک کننده و شوینده ها میباشد .

از این ماده به منظور نرم کردن آب و کاهش سختی آب که ناشی از حضور یون های فی کلسیم و منیزیم در اب است استفاده میشود.حضور این یون ها در اب باعث میشود که عملا شوینده ها در ایجاد کف در اب ناتوان باشند و باعث ایجاد رسوب تشکیل شده از یون های کلسیم و منیزیم با صابون میشود که منجر به لک شدن پارچه ها میشود.

در پزشکی و دندان پزشکی از این اسید در درمان دندان اسیب دیده و اماده سازی سطح مینا یا عاج دندان و پاک سازیو افزایش اصطکاک سطح دندان استفاده میشود.در دارو سازی این ماده کاتالیست تولید اسپرین است.

کاربرد اسید فسفریک در کشاورزی در تولید کودهای شیمیایی است .کودهای شیمیایی فسفاته به دلیل عامل فسفر که عنصر ضروری در رشد گیاهان است فسفر باعث افزایش رشد گیاهان در خاک و همچنین در گیاهان ابزی میشود.

این ماده به دو صورت تولید میشود

فرایند تر:

  شامل افزایش اسید سولفوریک به فسفات کلسیم است .

روش حرارتی (خشک) :

این روش شامل احتراق فسفر و هیدراسیون P4O10  است.

اسید سیتریک چیست؟

این ماده یک اسید آلی ضعیف با فرمول شیمیایی
C6H8O7 است . این اسید یک نوع هیدروکسی اسید است  که که زیر مجموعه ای از کربوکسیلیک اسید ها میباشند. به طور طبیعی این اسید در بسیاری از میوه ها و سبزیجات به خصوص در مرکبات وجود دارد به همین دلیل این ماده را سیتریک اسید نامیده اند.به طور کلی این ماده در دو نوع خشک و ابدار تولید میشود .این ماده در بسیاری از کشور های جهان تولید میشود .

واردات اسید سیتریک از کشورهای دیگر مانند چین مطابق با قوانین کشور صورت میگیرد .

گفته شده است که این ماده که به نام جوهر لیمو نیز شناخته میشود اولی بار توسط دانشمند ایرانی جابربن حیان کشف شده است .از این ماده به عنوان طعم دهنده به محصولات غذایی اضافه میشود برای ایجاد مزه ترش و همچنین به عنوان نگهدارنده محصولات غذایی از این ماده در تولید محصولات خوراکی و غذایی استفاده میشود.

تقاضای بالا برای این ماده در صنایع مختلف باعث میشود استحصال ان از محصولات طبیعی مانند مرکبات به صرفه نباشد .به علاوه حجم تقاضای بالا برای این ماده از این راه برطرف نمیشود به همین دلیل نیاز است این محصول را در مقادیر بالا تولید شود.

اولین بار در سال 1917  یک شیمیدان امریکایی به نام جیمز کوریه از تخمیر گیاهان  این ماده را به عنوان یک محصول جانبی تولید کرد.

این روش تا سالیان متمادی برای تولید این ماده در سراسر دنیا استفاده میشود.

کاربردها

بیش از 50 درصد از اسید سیتریک در دنیا به عنوان ماده طعم دهنده در تولید محصولات غذایی استفاده میشود.

از این ماده برای ایجاد طعم ترش در غذاها و نوشیدنی ها استفاده میشود.و برای تعدیل کردن میزان شیرنی در برخی نوشیدنی ها استفاده میشود. علاوه بر این از این ماده به دلیل PH اسیدی به عنوان نگهدارنده  در تولید محولات غذایی مانند فراورده های گوشتی ، کنسرو ها  و نوشیدنی ها  انواع مربا ژله و . استفاده میشود.

این ماده را میتوان به عنوان جایگزینی برای سرکه یا ابلیمو معرفی کرد. همچنین به عنوان چاشنی و طعم دهنده یا ر فرایند تولید پنیر با ایجاد محیط اسیدی استفاده میشود.به دلیل اینکه بسیاری از ترکیبات معدنی برای جذب شدن در بدن انسان به محیط اسیدی نیاز دارند این ماده میتواند جذب ترکیبات معدنی را تسهیل کنند

اسید سیتریک خشک و ابدار

این ماده در دو نوع آبدار ( مونو هیدرات ) و خشک یا انهیدروس تولید میشود . تفاوت این دو نوع از اسید در دانه بندی و فراوری آن میباشد . سیتریک اسید خشک به شکل پودر و نوع ابدار ان به صورت کریستالی تولید میشود. در مورد فراوری این مواد میتوان گفت که نوع ابدار این اسید از تبلور آب سرد و سیتریک اسید خشک از تبلور اب گرم تولید میشود.

اتیدرونیک اسید یا هیدروکسی اتیل دی فسفونیک اسید که با فرمول شیمیایی C2H8O7P2 و با نام اختصاری HEDP شناخته میشود . این ماده از خانواده بیفسفونات است. از خصوصیات فیزیکی آن مییتوان به شکل ظاهری و رنگ ان اشاره کرد این به صورت جامد و مایع وبه  رنگ زرد تا بی رنگ وجود دارد این ماده بو ندارد .برای تولید این ماده از واکنش بین استیک اسید با تری کلرید فسفر استفاده میشود .همچنین از واکنش اسید استیک با اسیدانیدریک و اسید فسفریک نیز این ماده تولید میشود.

اتیدرونیک اسید چه کاربردهایی دارد؟

یکی از مهمترین کاربردهای این ماده در صنایع مرتبط با تصفیه آب و پساب است .این ماده به دلیل خاصیت آنتی اسکالانت و کیلیت سازی که دارد با ترکیب شدن با یون های فاتی مانند کلسیم اهن و . میتواند از ایجاد الودگی اب های زیر زمینی با این فات جلوگیری کند .علاوه بر این این ماده از ایجاد لکه  در استخرهای شنا جلوگیری میکند .

از دیگر کاربردهای این ماده میتوان استفاده از ان در صنایع مختلف به عنوان عامل ضد خوردگی ،عامل سخت کنندگی و اده پولیش اشاره کرد.

به علاوه در صنایع مرتبط با تولید بتون این ماده نقش مقاوم کننده بتن را ایفا میکند.

در سیستم هاو برجهای خنک کننده اب این ماده به عنوان عامل مهار کننده رسوب و ضد خوردگی استفاده میشود.

این ترکیب میتواند باعث تثبیت رنگ شود به همین در صنایع رنگرزی به عنوان تثبیت کننده رنگ کاربرد دارد .در الکتروشیمی برای ابکاری های غیر سیانیدی است.

علاوه بر این ماده در پزشکی این ماده به دلیل خاصیت تقویت کنندگی استخوان در داروهایی که به منظور درمان پوکس استخوان استفاده میشود به کار میرود.

این ماده ابتدا مانع از تحلیل رفتن استخوان ها میشود و در دراز مدت میتواند باعث تقویت استخوان ها شود.

این ماده با توانایی سرکوب کردن رادیکال های ازاد در تولید و فرمولاسیون مواد ارایشی  نقش تثبیت کننده و کنترل کننده ویسکوزیته کاربرد دارد .

تولید این ماده به دلیل رشد صنایع داروسازی و شیمیایی در سراسر جهان با رشد چشمگیری مواجه شده است .

آمینو تری متیلن فسفونیک اسید که با نام اختصاری ATMP شناخته میشود یکی از پر کاربرد ترین محصولات به کار رفته در صنایع مرتبط با تصفیه آب است .این ماده به دلیل خاصیت کلاته کنندگی بالا با ایجاد تغییر در شبکه مولکول و قابلیت جذب بالای رطوبت کاربرد دارد .به دلیل پایداری بالای این ماده ،به سختی در آب هیدرولیز میشود و استفاده از ان در غلظت های بالا خوردگی قابلیت خوبی در مهار کردن خوردگی دارد .

خصوصیات

شکل ظاهری : این ماده در شکل جامد به صورت کریستال سفید رنگ است و فرم استاندارد این ماده به شکل محلول بی رنگ متمایل به زرد روشن است.

دانسیته محلول : 1.30 گرم بر سانتی متر مکعب در 20 درجه سانتی گراد

درصد اسید فعال : در فرم استاندارد مایع برابر با مینیمم 50 درصد و در فرم جامد 95 درصد است

درصد یون کلرید : در فرم استاندارد مایع و جامد ماکزیمم 1درصد

میزان اهن: در فرم استاندارد مایع و جامد 20میلی گرم بر لیتر

PH در محلول 1 درصد آبی: حداکثر 2

این ماده در شکل جامد به صورت پودر کریستالی میباشد که به خوبی در آب حل میشود.درصد خلوص بالای این ماده باعث میشود که کاربرد زیادی در صنایع مختلف مانند نساجی ،رنگرزی و. داشته باشد .

روش سنتز و تولید

برای سنتز این محصول این ماده از واکنش آمونیوم کلراید با اسید کلریدریک غلیظ  با استفاده از یک راکتور که دمای ان در 100 درجه سانتی گراد تنظیم شده است جریان بخار در طی واکنش ثابت نگه داشته میشود.پس از این مرحله فرمالدهید ب میزان 35 الی 37 درصد وزنی اضافه میشود و بعد از سه ساعث مخلوط واکنش به اندازه 15 تا 25 درصد باید غلیظ شود و در اخرین مرحله با کمک دستگاه سانتریفیوژ ATMP با غلظت بالا سنتز میشود.

این ماده چه کاربردهایی دارد ؟

این ماده کاربردهای زیادی در صنایع مرتبط با آب دارد  مثلا برای کاهش آسیب دیدگی سیستم ها به دلیل خوردگی و رسوب از این ماده استفاده میشود . همچنین در سیستم های برج های خنک کننده گردشی و خطوط لوله انتقال اب که در پالایشگاه های نفت و نیروگاه ها وجود دارد این ماده کاربرد دارد .

این ماده به عنوان انتی اسکالانت در تصفیه آب استفاده میشود . انتی اسکالانت ها از ایجاد رسوب های سولفات و کربنات جلوگیری میکنند . این ماده با ایجاد اختلال در تشکیل رسوب فات باعث کاهش تشکیل رسوب به خصوص در سیستم های اسمز مع در غشا ها میشود  که باعث میشود دبی اب خروجی از غشا کاهش پیدا نکند .به علاوه در صنایع تولید محصولات شوینده ،صنایع مرتبط با تصفیه آب و همچنین به عنوان یک عامل کلاته کننده استفاده میشود.

مواد با خاصیت کلاته کننده در ساختارشان میتوانند با ایجاد یوند بین یون های خود با یون های فی موجود در اب ایجا حلقه نمایند و با این روش یون فات مختلف را به دام بی اندازند این مواد کاربرد های زیادی در صنایع مختلف و حتی داروسازی و دندانپزشکی دارند .

سولفامیک اسید چیست ؟ این ماده با فرمول شیمیایی H3NSO3 یکی از اسید های معدنی قوی به شمار می اید .برای تولید این ماده از واکنش بین اوره با اسید سولفوریک بهره میبرند .میتوان گفت این ماده نسبت به اسید هیدروکلریدریک میزان خوردگی کمتری دارد .

خصوصیات فیزیکی

این ماده در دمای بالاتر از اتاق هیدرولیز میشود .

فرمول شیمیایی:H3NSO3

وزن مولی :97.19 گرم بر مول

ظکل ظاهری : کریستال سفید

دانسیته :2.15 گرم بر سانتی متر مکعب

حلالیت در آب:متوسط با هیدرولیز کند

حلالیت در سایر حلال ها : در DMF نسبتا محلول

در MeOH اندکی محلول

و نامحلول در هیدروکربن ها

کاربرد های سولفامیک اسید

این ماده کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف دارد . میتوان از این اسید به عنوان یک انتی اسکالانت برای رسوب زدایی از سطح فات و همچنین کاشی و سزامیک استفاده کرد .و به دلیل خاصیت پاک کنندگی در صنایع گوناگون برای پاکسازی دستگاه ها و تجهیزان از این اسید استفاده میشود.

نقش  انتی اسکالانتی این ماده بسیار پر رنگ میباشد . در بویلر ها ،مبدل ها ،کندانسور ها ،جکت ها و بسیاری از تجهیزات صنعتی که با آب سرو کار دارند و به دلیل وجود یون های مختلف در اب و سختی اب رسوب گرفته اند به مظور رسوب زدایی از این تجهیزان از این ماده استفاده میشود . استفاده ازمحلول ان بستگی به نوع رسوب و میزان آن متفاوت است .

علاوه بر نقش انتی اسکالانتی این ماده کاربردهای  دیگری در نیز دارد .از جمله کاربردهای ان در صنعت میتوان به استفاده از ان به عنوان عامل سختی زدایی از اب (نرم کننده اب) ، کاربر به عنوان کاتالیزور در فرایند استریفیکیشن ،به عنوان ماده اولیه در تولید پیگممنت،ماده اولیه در تولید علف کش ها ،ماده اولیه تولید مواد به کار رفته در دندان پزشکی ،منعقد کننده در فرایند تولید زین های اوره فرمالدهید،تولید مهار کننده های اتش ،به عنوان تثبیت کننده در صنایع تولید کننده کاغذ و مقوا ، استفاده در فرایند ابکاری الکتروشیمیایی و.

استفاده از سولفامیک اسید برای رسوب زدایی

برای از بین بردن رسوبات از روی سطوح میتوان از محلو سولفامیک اسید که از انحلال مقادیر بالاتر از 20 گرم در یک لیتر اب تهیه شده است استفاده کرد.برای استفاده از اینماده در سطح کاشی و سرامیک برای حفظ رنگ و مراقبت از سطح کاشی و سرامیک برای از بین رفتن رنگ انها لازم است از محلول های رقیق تر استفاده کرد یعنی مقادیر کمتر از 20 گرم سولفامیک اسید در یک لیتر اب.برای پاک سازی دستگاه ها و تجهیزات صنعتی استفاده از محلول 10 درصد این ماده کاربردی میباشد .

کربوکسی متیل سلو که با عنوان CMC شناخته میشود یکی از محصولات مورد استفاده در صنعت غذایی است . این ماده که با نام ثعلب نیز شناخته میشود در تولید بستنی بسیار کاربرد دارد .در سال های اخیر این  ماده به دلیل ب صرفه تر بودن نسبت به موادی با خاصیت مشابه و طبیعی مانند نشاسته، ژلاتین ،صمغ ها و آلژینات سدیم مورد استفاده قرار گرفته است .این ماده اولین بار در آلمان کشف شد و سپس استفاده از آن در آمریکا و اروپا و سایر جهان گسترش یافت .

این ماده از سلولوز مشتق میشود و یک استخلاف کربوکسی متیل به جای استخلاف هیدروکسیل دارد .کاربرد ان  به عنوان ماده موثر به عنوان غلظت دهنده و کنترل کننده ویسکوزیته در محصولاتی مثل بستنی و سس استفاده میشود. همچنین این ماده نقش امولسیون کنندگی نیز دارد .

خصوصیات و ویژگی ها

این ماده به شکل پودر سفید رنگ و بدون بو ومزه است .از انحلال ان در اب یک محلول پایدار با خاصیت خنثی یا قلیایی به وجود می اید  .دانیسته : 1.6 گرم بر سانتی متر مکعب

نقطه ذوب :274 درجه سانتی گراد

حلالیت در اب 20 میلیگرم در میلیلیتر

Ph: 6-8

روش تولید سی ام سی 

روش تولید این ماده از واکنش سلولوز با کلرو استیک اسید میباشد که در حضور کاتالیزور و در محیط قلیایی صورت میپذیرد.

محصول اولیه واکنش ذکر شده  شامل 60 درصد cmc وچهل درصد نمک سدیم کلرید و سدیم گلوات است .به محصولی که حاوی این نمک های مخلوط میباشد گرید صنعتی گفته میشود  که در صنایع تولید محصولات شوینده کاربرد دارد .

برای تولید کربوکسی متیل سلو با گرید خوراکی باید فرایند خالص سازی بر روی محصول انجام شود . از گرید خالص و خورکی این ماده در تولید محصولات غذایی و محصولات بهداشتی و مراقبت شخصی مثل خمیر دندان و دهانشویه های مختلف استفاده میشود.

درجه دیگر این محصول که درصد خلوص بالایی ندارد و نیمه خالص میباشد در صنایع کاغذ سازی استفاده میشود.

کاربردهای سی ام سی

مهمترین کاربرد این ماده به دلیل اینکه عامل غلظت دهنده و ویسکوزیته است و مهمتر از همه غیر سمی بودن آن در صنایع تولید محصولات غذایی است .در تولید بستنی ها و سس ها این ماده نقش مهمی دارد .

علاوه بر صنایع غذایی این ماده در صنایع دیگری مانند تولید محصولات آرایشی و بهداشتی ، دارویی ، مواد شوینده ،نساجی ،سموم گیاهی ، چسب و . کاربرد دارد .

محصولات دیگری که در تولید انها از کربوکسی متیل سلو یا CMC استفاده میشود میتوان به انواع خمیر دندان ها ، داروهای ملین ، رنگ های پایه آب ،شوینده ها ،منسوجات و کاغذ میباشد .

تری سدیم فسفات چیست؟ TSP یک ماده شیمیایی معدنی با فرمول شیمیایی Na3PO4  است .شناسه پاپ  کماین ماده شیمیایی E339 است .از این ماده در تولید محصولات مختلفی استفاده میشود .برای مثال برخی از محصولات شوینده مراقبت شخصی مانند خمیر دندان یا دهانشوی ها ، شوینده هایی مانند شامپو  حاوی تری سدیم فسفات هستند . علاوه بر این در تولید محولات از=رایشی و سفید کننده نیز این محصول کاربرد دارد . این ماده غذایی در مکمل هایی مورد استفاده در ورزش و بدن سازی نیز یافت میشود.

خصوصیات

فرمول شیمیایی: Na3PO4

وزن مولی: 174.259 گرم بر مول

شکل ظاهری :پودر کریستالی یا گرانول سفید رنگ

دانسیته :2.536 گرم بر سانتی متر مکعب خشک در 17.5 درجه سانتی گراد -1.62گرم بر سانتی متر مکعب دودکاهیدرات در 20 درجه سانتی گراد

نقطه ذوب:1583 درجه سانتی گراد خشک-73.4 درجه سانتی گراد ابدار

نقطه جوش:100 درجه سانتی گراد –فرم هیدراته تجزیه میشود

حلالیت در آب:12 گرم در 100 میلی لیتر در 20 درجه سانتی گراد خشک-28.3 گرم در 100 میلیلیتر ابدار

حلالیت در سایر حلال ها : در اتانول نامحلول است

تری سدیم فسفات چه کاربردهایی دارد؟

این ماده در دو گرید غذایی و صنعتی تولید میشود .استفاده از تری سدیم فسفات در تولید محصولات شوینده بسیار کاربرد دارد . نقش این ماده در تولید محصولات شاینده به دلیل خاصیت تمیز کنندگی ان است . اما امروزه به دلایل زیست محیطی استفاده از ان در تولید محصولات شوینده کاهش یافته است.علاوه بر کاربرد ان به عنوان یکی از مواد اولیه در تولیدات صنایع شوینده از این ماده به عنوان یک افزودنی غذایی در صنایع تولید مواد غغذایی استفاده میشود. همانطور که در مقدمه اشاره شد شناسه پاپ کم این ماده در تولید مواد غذاییE339 میباشد .این ماده به دلیل کاربردی که به عنوان تنظیم کننده میزان اسیدیته و نقش امولسیفایر در تولید محصولات غذایی استفاده میشود . علاوه بر این استفاده از ان در محصولات غذایی میزان مواد مغذی موجود در این محصولات را تقویت میکند .

تری سدیم فسفات که با نام اختصاری STP شناخته میشود در تولید محصولات غذایی بسیاری اربرد دارد برای مثال از این ماده در تولید فراورده های گوشتی مختلف مثل سوسیس ،کاالباس،ژامبون ،برخی محصولات لبنی ،انواع نان ،شیرینی جات، کیک ،کلوچه،خمیر پیتزا ،پودر کیک و. کاربرد دارد . میتوان گفت تمام مواد غذایی فراوری و منجمد شده حاوی این ماده هستند .

استفاده از این ماده در تولید مواد غذایی مجوز های لازم از سازمان غذا و داروی امریکا (FDA)را اخذ نموده است .

روش تولید این ماده از طریق واکنش اسید فسفریک با سودا اش میباشداین ماده اغلب به شکل گرانول سفید رنگ یا فرم هیدراته ان کریستالی میباشد که به خوبی در اب حل میشود . محلول حاصل از انحلال TSP دراب دارای خاصیت قلیایی با PH حدود 12 میباشد .

اسید استئاریک با فرمول شیمیایی C18H36O2 دارای زنجیر بلند 18 کربنه است که از هیدرولیز چربی حیوانی یا از طریق هیدروژانسیون روغن های گیاهی تولید میشود.این ماده یک اسید چرب اشباع است .

 خصوصیات فیزیکی

شکل ظاهری : پودر سفید رنگ

فرمول شیمیایی: C18H36O2

جرم مولی:284.484 گرم بر مول

نقطه ذوب :69.3 درجه سانتی گراد

نقطه جوش:361 درجه سانتی گراد

دانسیته:0.9408 گرم بر سانتی متر مکعب در 29 درجه سانتگراد و 0.847 گرم بر سانتی متر مکعب در 70 درجه سانتی گراد

حلالیت : در الکیل استات ها ، الکل ها، فنیل ها، CCL4 ،HCOOCH3 محلول میباشد

حلالیت در اتانول :2.25 گرم در 100 گرم در 20درجه سانتی گراد

حلالیت در استون:4.46 گرم در 100 گرم

حلالیت در کلروفرم:18.4 گرم در 10 گرم

حلالیت در تولوئن:15.75گرم در 100 گرم

حلالیت در آب:0.00029 گرم در 100 گرم

حلالیت در دی کلرو متان:3.58 گرم در 100 گرم

کاربردها

اسید استئاریک در صنایع مختلفی کاربرد دارد . در صنایع تولید کننده لاستیک از این ماده به میزان بسیار کم به عنوان پر کننده یا فیلر  و نرم کننده در لاستیک استفاده میشود که همین میزان کم هم تاثیرات چند گانه بر روی خواص و ویژگی های محصول تولیدی میگذارد .مثلا استفاده از این ماده  بر روی ویکوزیته محصول تولیدی تاثیر میگذارد.

استفاده از استئاریک اسید باعث تسهیل شدن فرایند مخلوط کردن میشود . استفاده از استئاریک اسید و اکسید روی در تولید لاستیک ها منجر به بهبود خواص فیزیکی مطلوب لاستیک میشود.برای دستیابی به خواص مطلوب این مواد به نسیبت بهینه با شاخص Phr استئاریک اسید 2 و اکسید روی 5 مورد استفاده قرار میگیرد.علاوه بر صنایع تولید کننده لاستیک این ماده کاربردهای دیگری نیز در تولید منسوجات ،تولید محصولات شوینده ،روان کننده ها دارد به علاوه در صنایع تولید کننده شمع ومداد شمعی استاریک اسید به عنوان ماده اولیه استفاده میشود .این ماده در تولید صابون و پلاستیک نیز به عنوان عامل نرم کننده مورد استفاده قرار میگیرد.

تولید اسید استئاریک

این ماده که با نام اسید اکتا دکانوئیک منابع مختلفی مانند چربی های حیوانی ،چربی های گیاهی و دانه های روغنی دارد . میتوان گفت این ماده به مقدار 30 در صد  در چربی های حیوانی ،28تا 45 درصد از چربی های گیاهی مانند روغن درخت کاکائو و درخت شیا و درخت نخل و. و حدود 5 درصد در دانه های روغنی یافت میشود.

گرید تجاری این ماده ترکیبی از استئاریک اسید و اسید پالمیتیک به میزان برابر است .

ابن ماده که به نام استر گلیسرول در منابع چربی حیوانی و گیاهی پیئا میشود در محصولات غذایی مثل گوشت ،شکلات،روغن نارگیل و. به وفور وجود دارد .تحقیققات نشان داده است که استفاده از این ماده برای سلامتی قلب و عروق خطری به وجود نمی اورد

MOPA چیست؟

3متوکسی پروپیل آمین به صورت مایعی شفاف و بی رنگ میباشد که در آب و حلال های آلی محلول میباشد.

از خصوصیات و ویژگی های این ماده میتوان به موارد زیر اشاره کرد

فرمول شیمیایی:C4H11NO

وزن مولی:89.14 گرم بر مول

شکل ظاهری :مایع بی رنگ و شفاف

نقطه انجماد:-76 درجه سانتی گراد

نقطه اشتعال:27 درجه سانتی گراد

چگالی ویژه :0.87

حلالیت در اب :>10

pH: 11

موارد مصرف

از واکنش موپا با دی سولفید های بیس تولید میشود که در کنترل قارچ کپک در رنگ های لاتکس و آلکیدی مورد استفاده قرار میگیرد.از واکنش MOPA با اکریلونیتریل به عنوان عامل منعقد کننده یا فلوکولانت استفاده میشود.

این ماده کاربرد های بسیاری در صنایع مختلف دارد و تولید محصولات مختلفی مورد استفاده صنعتگران و تولید کنندگان قرار میگیرد.در تولید محصولاتی مانند ع کش ،حلال رنگ،منسوجات،تولید رنگ،ایزوسیانات مبتنی بر پلی بوتادی ان ،رزین پلی آمید،اصلاح سطوح آلومینیومی،تنظیم کننده رشد گیاهان،ضد خوردگی ومور استفاده قرار میگیرد.

این ماده به عنوان یک عامل بازدارنده و کنترل کننده خوردگی بسیار مورد استفاده قرار میگیرد در سیستم های میعان بخار در کاهش خورگی ناشی از حضورCO2 در اب کاربرد دارد .به علاوه در سیستم و تجهیزات مربوط به صنایع پالایش روغنبه عنوان ماده بازدارنده خوردگی مورد استفاده قرار میگیرد.

ایمنی

این ماده خطرناک است .تماس آن با پوست منجر به ایجاد حساسیت های پوستی میشود و در صورتی که با چشم تماس پیدا کند باعث سوزش چشم و پوست میشود.مصرف خوراکی آن سمی است و با شاخص LD5069 گرم بر کیلوگرم  در گروه مواد سمی طبقه بندی میشود .نفوذ این ماده در پوست برابر با شاخصLD50 به میزان 3.3 گرم در کیلوگرم میباشد و درجه کمی از سمیت در تماس پوستی دارد اما این ماده برای پوست یک ماده خورنده است .مطالعات آزمایشگاهی بر روی این ماده نشان داده است که استنشاق بخارات و گزهی این ماده خطر مرگ ومیر بر روی حیوانات ازمایشاهی نداشته است.اما به منظور رعایت ایمنی و پیشگیری از آسیب های احتمالی لازم است قبل از کار با این ماده شیمیایی MSDS آن کاملا و با دقت مطالعه شود و با رعایت نکات ایمنی و اماده سازی محیط کار از نطر تهویه مناسب و مجهز شدن به عینک ایمنی محافظ صورت لباس مخصو دستکش محافظ و چکمه پلاستیکی اقدام به مورد مصرف قرار دادن این ماده شود .در صورتی که این ماده با چشم یا پوست تماس پیدا کند منطقه مورد تماس باید 15 دقیقه با آب شستشو پیدا کند .درصورتی مصرف خوراکی و بلعیدن این ماده نباید شخص را واردار به استفراغ کرد و باید مقادیر زیاد آب که به میزان برابر با سرکه ترکیب شده است نوشیده شود

کوپلیمر AA/AMPS یکی از کوپلیمرهای اسید اکریلیک میباشد. نام علمی و شیمیایی این ماده acrylanmido-2methylpropanesulfonic acid-2 است . به دلیل دارا بودن استخلاف های کربوکسیل در ساختار شیمیای این ماده دارای خاصیت ضد رسوبی میباشد . استخلاف های گروه سولفونیک در این ماده باعث افزایش قطبیت این ترکیب شیمیایی میشوند.خاصیت ضد رسوبی این ماده به خصوص در برابر کلسیم بسیار کارایی دارد. از این ماده در برابر رسوباتی مانند کلسیم فسفات و کربنات کلسیم استفاده میشود.میتوان گفت این کوپلیمر یکی از بهترین آنتی اسکالانت های مورد استفاده در صنایعی که با آب سر و کار دارند میباشد .زیرا هم عملکرد مطلوبی دارد و هم به عنوان پایدار کننده و دیسپرس کننده میتواند مورد استفاده قرار گیرد.

روش سنتز AMPS

برای تولید این ماده شیمیایی وکوپلیمراز واکنش موادی مانند آب دیونیزه و

ایزوپروپیل الکل که در راکتوری که فشار در ان تحت کنترل است وحاوی ترمومتر و همزن و سایر تجهیزات میباشد استفاده میشود . پس از اتمام مدت زمان لازم برای مخلوط شدن اب دیونیزه و ایزوپروپانول  AA ، AMPS و Na2S2O8به مخلوط راکتور افزوده میشود و برای 1 ساعت تیتر میشود.زمان واکنش این مخطور درون راکتور 2 ساعت و تحت دمای 95 درجه میباشد.با اتمام واکنش ایزوپروپیل الکل در فشار نرمال تقطیر صورت میپذیرد.در پایانی ترین مرحله سود به مخلوط واکنش افزوده میشود و با تنظیم شدن PH  در 4 و رسیدن مخلوط در دمای محیط واکنش تمام میشود.محصول واکنش به صورت یک محلول بی رنگ و شفاف میباشد . سنتز این ماده از ماده اولیه ارگانو فسفین ها باعث بالا رفتن اثر سینرژیک این محصول میشود.

مشخصات

شکل ظاهری :مایع ویسکوز بی رنگ متمایل به زرد

محتویات جامد :30-40 % حداقل

مونومر آزاد AA :5/0 %

چگالی :1.05 الی 1.15 گرم بر سانتی متر مکعب در 20 درجه سانتی گراد

PH محلول آبی 1%: 3-4.5

کاربردها و مصارف

از کاربردهای این ماده در صنایع میتوان به استفاده از این ماده به عنوان عامل انتی اسکالانت در سیستم های خنک کننده آبی اشاره کرد.علاوه بر این این ماده در صنعت نفت در مخازن نفتی ،متالورژی، صنایع تولیدی آهن و استیل به منظور جلوگیری از رسوبات اکسید اهن ، صنایع رنگ سازی ،نساجی و. اشاره کرد.

به طور کلی میتوان گفت که کوپلیمر محصول حاصل از واکنش پلیمریزاسیون چند مونومر مختلف میباشد .

بوراکس  یا همان سدیم تترا بورات که با فرمول شیمیایی Na2B4O7.10H2O ترکیبی از اسید بوریک ،سدیم اکسید  و اب میباشد و میتوان گفت فرمی از سدیم بورات طبیعی است .بوراکس از کلمه گلیستن که به معنای براق میباشد گرفته شده است . کانی این ماده براق میباشد .این ماده به صورت  خشک و هیدراته میباشد . فرم ابدار ان به صورت پنتا هیدرات و دکا هیدرات میباشد.

خصوصیات

این ماده یک نمک قلیایی است

شکل ظاهری :پودر سفید و بلوری

جرم مولی :201.22 گرم بر مول خشک

دانسیته :2.4 گرم بر سانتی متر مکعب خشک

نقطه ذوب:743 درجه سانتی گراد خشک

نقطه جوش : 1575 درجه سانتی گراد خشک

حلالیت در اب: 31.7 گرم در لیتر

بوراکس یا دی سدیم بورات از سنگ معدن بورات استخراج میشود به صورت طبیعی از کانی های منبع ان استخراج میشود. و روش های محدودی برای تولید صنعتی آن وجود دارد . این ماده که معمولا فرم پنتا دارای 5 مولکول آب و فرم دکا دارای 10 مولکول آب میباشد . پس از شکستن سنگ معدن بورات آن را در محلول آبی برگشتی جوشان که جاوی بوراکس میباشد حل میکنند. کلوخه های رس موجود در این دوغاب برای شفاف ساختن محلول جدا میشوند و برای کریستالیزاسیون محصول مورد نظر در دمای مخصوص از خنک کننده های تبخیری استفاده میشود.

کاربرد های بوراکس

بوراکس دارای خاصیت ضدعفونی کنندگی و ضد قارچ دارد . به همین دلیل از این ماده برای افزایش قدرت پاک کنندگی در مخازن شوینده استفاده میشود.

این ماده به منظور از بین بردن رسوب و جرم در سرامیک در پاک کننده های سرامیکی استفاده میشود. برای شستشوی فرش ها میتوان از محلول آبی بوراکس استفاده کرد . علاوه بر خاصیت شوینده این ماده میتواند ات موذی مثل کک که در پرز و الیاف فرش و تشک زنئگی میکند را نابود کند.علاوه بر کاربرد این ماده به منظور شوینده . این ماده به عنوان منبع عنصر بور شناخته میشود بنابر این میتوان از بوراکس به مقدار اندک به خاک اضافه کرد که باعث رشد درخت های سیب جوان میشود . عنصر بور برای رشد کافی بذر و میوه ها لازم میباشد.برای از بین بردن علف های هرز میتوان از محلول آبی بوراکس استفاده کرد. برای زدودن زنگ زدگی از روس سطوح آهنی و ظرف و ظروف خانگی میتوان از محلول بورکس که شامل  بوراکس ،اب گرم و اب لیمو میباشد استفاده کرد.

این ماده دارای کاربرد گسترده ای در کشاورزی میباشد .

با از ابین بردن رطوبت مازاد از پوسیدگی گل و شکوفه ها جلوگیری میکند.

افزودن ان به خاک میتواند افات ریشه را از بین ببرد وبرای از بین بردن علف های هرز مورد استفاده قرار میگیرد.

کاربرد بوراکس در صنایع غذایی ممنوع میباشد زیرا میتواند باعث بروز سرطان کبد شود اما برای نگهداری خاویار ،نودل،برنج بخار پز و. در امریکا و اندونزی مورد استفاده قرار گرفته شده است.

سدیم هیدروکسید یا کاستیک سودا با فرمول شیمیاییNaOH است که به دلیل خاصیت قلیایی کاربردهای بسیاری در صنعت دارد. این ماده به سه شکل پرک ،گرانول و مایع تولید میشود .فرم جامد این ماده بسیار جاذب رطوبت است و میتواند بخار آب موجود در هوا را به خود جذب کند . pH سدیم هیدروکسید 12 است این ماده بسیار قلیایی سوزآور و خورنده است .از این ماده در تولید بسیاری از محصولات شوینده و مواد شیمیایی استفاده میشود.

خواص و ویژگی ها

فرمول شیمیایی:NaOH

وزن مولی: 39.997 گرم بر مول

نقطه ذوب: 318 درجه سانتی گراد

نقطه جوش:1388  درجه سانتی گراد

Ph(در محلول 05/0 درصد وزنی ):12

روش تولید

برای تولید کاستیک سودا از روش الکترولیز سدیم استفاده میشود .با استفاده از این واکنش کلر گازی ،هیدروژن ،و محلول ابی سدیم هیدروکسید تولید میشود.

(2NaCl(aq) + 2H2O(l) → H2(g) + Cl2(g) + 2NaOH(aq

برای انجام واکنش الکترولیز از سه مدل سل الکترولیتی میتوان استفاده کرد:

1-سل کاستنر-کلنر 2- سل دیافراگمی نلسون 3-سل غشایی

کاربردها

کاربرد بسیار زیاد سدیم هیدروکسید در صنایع مختلف مانند تولید مواد شیمیایی غیر معدنی ،تولید مواد آلی،صنایع تولید کاغذ،تولید سورفکتانت و صنایع نساجی و. باعث شده است این ماده در سراسر جهان در حجم انبوه تولید شود .در سال 2016 چیزی در حدود 0 میلیون تن سدیم هیدروکسید در جهان تولید شد.

یکی از کاربردهای

سدیم هیدروکسید در کارخانه ها به منظور حذف کردن گازهای اسیدی مثل دی اکسید گوگرد قبل از ورود به محیط زیست استفاده میشود.در صنعت برای تولید ف الومینیوم برای فرایند خالص سازی بوکسیت استفاده میشود.

در کارخانجات تولید کاغذ و مقوا در فرایند تولید کاغذ از چوب با فرایند کرافت سدیم هیدروکسید و سدیم سولفید استفاده میشود.یا این روش مواد غیر ضروری حل شده و تنها سلو خالص که پایه اساسی تولیدات کاغذ است باقی میماند. سدیم هیدروکسید در فرایند تولید بسیاری از محصولات شیمیایی نقش دارد .پروپیلن اکسید یکی از مهمترین محصولات شیمیایی الی است که در تولید پلی اورتان ها کاربرد دارد .

سدیم هیدروکسید در تولید بسیاری از محصولات شوینده از قبیل صابون ،سفید کننده و سورفکتانت ها مورد استفاده قرار میگیرد.از واکنش گاز کلر با محلول سدیم هیدروکسید ، محلولی شامل سدیم هیپوکلریت ،سدیم کلرید ،و آب تولید میشود .

(Cl2(g) + 2NaOH(aq)  →  NaCl(aq) + NaOCl(aq) + H2O(l

سود یا سدیم هیدروکسید ماده خورده ای است که میتواند باعث سوختگی شدید در بافت های بدن انسان است .تنفس بخارات این ماده در مقادیر رقیق میتواند مجاری تنفسی ،گلو و بینی میشود .تنفس بخارات غلیظ این ماده میتواند باعث اسپاسم مجاری تنفسی و التهاب ریه میشود.بلیعدن این ماده میتواند باعث اسیب رسیدن به دستگاه  گوارشی شود .

استئارات لیتیوم که نمک لیتیوم و اسید استئاریک میباشد یکی از مواد به کار رفته در صنعت تولید لاستیک به شمار میرود .

استئارت لیتیوم یکی از نمکهای اسید چرب است که از واکنش اسید استئاریک با لیتیوم هیدروکسید تولید میشود. اولین کاربرد نمک های اسید چرب فاتی مانند سدیم و پتاسیم استفاده از انها به عنوان پاک کننده است زیرا ساختمان مولکولی انها این توانایی را دارد که هم به اب متصل شوند و هم به مولکول های غیر قطبی مثل روغن .صابون ف لیتیوم بر خلاف صابون فات دیگر مانند سدیم و پتاسیم که کاربرد شوینده و پاک کنند دارند ،در صنعت به عنوان یکی از مواد اولیه تولید گریس لیتیوم مورد استفاده قرار میگیرد. صابون ف لیتیوم که از واکنش نمک لیتیوم با یک اسید چرب به وجود می اید .برای تولید صابون های مبتنی بر لیتیوم از واکنش صابونی سازی تری گلیسیرید ها با استفاده از هیدروکسید لیتیوم یا کربنات لیتیوم بهره میبرند.این صابون ها یعنی صابون های لیتیومی یکی از اجزای روان کننده و مواد آزاد کننده در دمای بالا مورد استفاد قرار میگرند .

خصوصیات فیزیکی

فرمول شیمیایی:C18H35LiO2

وزن مولی:290.42گرم بر مول

شکل ظاهری:پودر جامد و سفید رنگ

حلالیت در آب: نامحلول

دانسیته:1.025 گرم بر سانتی متر مکعب

نقطه ذوب:220 درجه سانتی گراد

گریس لیتیوم جیست؟

همانطور که گفته شد گریس های لیتیوم مخلوطی از روغن و صابون لیتیوم هستند اما در برخی از فرولاسیون های دیگر موادی بیشتری به این ترکیب افزوده میشود مانند PTFE و گاهی دی سولفید مولیبدن.استفاده از گریس های مبتنی بر لیتیوم در صنعت به دلیل دارا بودن خواصی مثل چسبندگی به ف ،عدم خوردگی ،مقاوت دمایی و مکانیکی بالا ،دمای قطره ای 190 ای 220 درجه سانتی گراد ،مقاومت کافی در برابر رطوبت و.به عنوان یک روان کننده خوب در کاربردهای خانگی و صنعتی مانند خودرو مورد استفاده قرار میگیرد.

از دیگر کاربردهای این ماده که به عنوان صابون  اسید استئاریک و یکی از نمک های ف لیتیوم شناخته میشود به استفاده از ان در فرایند تولید الاستومر اشاره کرد .از کاربردهای عمومی این ماده به استفاده از ان به عنوان گریس های روان کننده با مقاومت بالا دربرابر آب و دمای بالا و پایین اشاره کرد .این خواص باعث میشود این ماده در صنایع گسترده ای همچون تولید هواپیما ،ماشین سازی و ساخت ماشین الات سنگین اشاره کرد . خواص ضد خوردگی این ماده باعث میشود درصنعت نفت و گاز به عنوان عامل ضد خوردگی مورد استفاده قرار گیرد.

سیانور سدیم با فرمول شیمیایی NaCN یکی از مواد شیمیایی معدنی و بسیار سمی است که در صنعت به خصوص در معادن به منظور استفاده در فرایند استخراج طلا از معادن مورد استفاده قرار میگیرد. روش تولید این ماده از واکنش بین مواد سدیم هیدروکسید با هیدروژن سیانید مطابق با واکنش زیر میباشد .

HCN + NaOH → NaCN + H2O

خصوصیات فیزیکی

شکل ظاهری این ماده شیمیایی صنعتی به صورت پودر ،قرص و کریستال میباشد.

از جمله خصوصیات فیزیکی این ماده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• فرمول شیمیایی:NaCN
• وزن مولی 49.0072 گرم بر مول
• شکل ظاهری:پودر کریستالی سفید رنگ با بویی مانند بادام –به صورت گرانول یا قرص نیز تولید میشود.
• دانسیته :1.59 گرم بر میلیلیتر
• نقطه ذوب :564 درجه سانتی گراد

این ماده جاذب رطوبت است و شرایط نگهداری از ان مستم استفاده از ظرف مناسب به جهت جلوگیری از جذب کردن رطوبت محیط میباشد .این ماده که یکی از نمک های عیدروژن سیانید میباشد در اب به شدت هیدرولیز میشود  و گازهای سمی هیدروژن سیانید ازاد میکند .علاوه بر هیدرولیز این مادهدر محلول ابی .کریستال های ان نیز میتواندد با جذب بخار اب از محیط گاز سمی هیدروژن سیانید ازاد کنند .بنابریان شرایط نگهداری از این ماده باید طبق موارد ذکر شده در MSDS محصول و رعایت نکات ایمینی باشد .از واکنش دادن سیدم سیانید با هیدروژن پراکسید میزان سمیت ان کاهش پیدا میکند .محصول این واکنش سدیم سیانات است که سمیتی کمتر دارد.

موارد کاربرد

اصلی ترین کاربرد

سیانور سدیم در معادن فات گرانبها به خصوص طلا برای استفاده در فرایند استحصال به روش سیانوراسیون میباشد. در کنار استفاده از این ماده در فرایند استخراج طلا میتوان از ان در پروسه های آبکاری فات ،داروسازی و واکنش های شیمیایی کاربرد دارد.این ماده به دلیل اینکه یک ماده شیمیایی سمی میباشد در تولید مواد ه کش و افت کش نیز کاربرد دارد.

در فرایند ابکاری به خصوص در ابکاری فاتی مثل کادمیوم ،روی ، مس، برنج و برخی از فات گرانبها استفاده میشود. به کار بردن این ماده در حمام های ابکاری با ایجاد یون های فی منجر به تشکیل کمپلکس های پایدار میشود. کمپلکس های پایدار تولید شده باعث قرار گرفتن رسوبات تخت تاثیر پتانسیل الکتریکی مناسب باشد و در نتیجه باعث بهبود فرایند ابکاری و لایه نشینی ذرات بر روی سطوح مورد نظر میشود.

سمیت

سمی بودن سیانور سدیم به شدت بر سلامت موجودات زنده تاثیر میگذارد .تماس پوستی ،استنشاق بخارات و بلع این ماده منجر به مسمویت ده و حتی خوردن مقدار کمی از ان با کاهش اکسیژن مورد نیاز بدن منجر به مرگ میشود .

استئارات  پتاسیم نمک پتاسیم اسید استئاریک اسید است که به عنوان پایدار کننده فرمولاسیون و غلظت دهنده و همچنین عامل روان کننده و ضد چسبندگی و امولسیون کننده در صنایع مختلف مانند تولید محصولات ارایشی و بهداشتی  و صنایع غذایی و تولید کننده لاستیک به کار میرود .

برخی از خواص و ویژگیهای این ماده در جدول زیر ذکر شده است :

برای تولید نمک های فات مختلف مانند سدیم،پتاسیم ،کلسیم و منیزیم از اسید های چرب یا روغن های خوراکی اسید های چرب از اسید چرب مواد غذایی تقطیر میشود .

استئارات پتاسیم چه کاربردهایی دارد؟

این ماده در وهله اول به عنوان عامل فعال کننده سطحی در تولید محصولات مختلفی مانند مواد شوینده ،محصولات غذایی ،مواد ارایشی و بسیاری از محصولات دیگر کاربرد دارد .

در فرمولاسیون محصولات ارایشی بهداشتی مختلفی مانند ریمل ،رژ لب،خط چشم ، پنکک،عطر و دئو دورانت ها و بسیاری از محصولات ارایشی و مراقبتی از پوست و مو استفاده میشود .

برای استفاده از

استتئارات پتاسیم  در تولید محصولات غذایی مختلف سازمان غذا و دارو امریکا  FDA و همچنین CIRمجوز های لازم برای استفاده در محصولات غذایی را دارد .

یکی دیگر از کاربرد های این ماده استفاده به عنوان افزودنی به کار رفت در تولید لاستیک در فرایند تولید PVC

و همچنین پایه ای نرم کننده برای نساجی استفاده میشود .